Header

Columns 2015 2014 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004

BANKENRAMPENPLANNEN
(18 maart 2013)
 

Off all places werd op Cyprus de teerling geworpen. Of de spaarders – ook onder het depositogarantiestelsel vallend - maar een bijdrage willen leveren aan de oplossing van het bankenfailliet aldaar. Niet zo moeilijk in de wetenschap dat daar veel Russisch zwart geld geparkeerd staat. Laat Putin’s geld daar niet bij zijn, want een beetje verhoging van de Russische aardgasprijs dreigt dan letterlijk in the pipeline te komen hangen.  

 

De spaarders in de PIIGS vliegen hierdoor ook op tilt en zullen nog meer eieren voor hun geld gaan kiezen – penny wise, pound foolish! – voor zover dat al niet  is gebeurd. Is men dan in West-Europa veiliger? Dat is maar de vraag. Sterker, zelfs spaarders in onze contreien zullen zich er evenmin senang bij voelen sinds dit precedent is geschapen. Het zou zelfs de aanzet kunnen zijn tot een massale vlucht uit de euro, zoals het Noorse Government Pension Fund Global al aangaf.

 

Uit een en ander blijkt dat centrale regeringen naar steeds driestere maatregelen grijpen naarmate de situatie verder uit de hand loopt. Inkomsten van de centrale overheden dreigen door de bankencrisis met alle gevolgen in de slipstream steeds meer in het gedrang te komen. Eerst zal verder aan het sociale vangnet worden gemorreld. Via de voor- of achterdeur zal vader staat z’n onderdanen weten te weten om te voorkomen dat de staat zelf op tilt komt te staan. Het hide and seek spel kan beginnen.

 

In de V.S. heeft men evenwel voor een ander scenario gekozen. Daar zijn de banken middels de Fed over de rug van de belastingbetaler en z’n nageslacht grotendeels geherkapitaliseerd. Door de rente extreem laag te houden worden spaarders en masse rechtstreeks de beurs opgestuwd. In tegenstelling tot onze contreien waar beleggingswinst vrij van belasting is, kent de V.S. de zgn. capital gains tax die je moet afdragen bij het verzilveren van winst. Op deze wijze stroomt er buiten de al dan niet tijdelijke belastingverhogingen toch meer geld binnen.

 

Wall Street heeft intussen de spurt er in gezet, waarbij de Dow en S&P records zijn uitgenomen. De vraag is nu of de huidige koers/winstverhoudingen een verdere stijging wel rechtvaardigen. “Op afroep” werd ‘good old’ Alan Greenspan van stal gehaald. In een interview met CNBC op 15 maart j.l. werd hem de vraag voorgelegd of er al weer sprake was van irrational exuberance. U herinnert zich zijn uitspraak uit 1997 nog toen hij vond dat de beurs veel te veel en te snel was gestegen.

 

Het zal u niet verwonderen dat z’n antwoord in dit geval ontkennend was: ‘No, I don’t think it’s quite appropriate in this type of environment. In fact, a basic way of looking at this degree of exuberance or non-exuberance is to take a look at what we call the equity premium, the extent of the measure of whether stocks are over- or undervalued. And right now, by historical calculation, we are significantly undervalued (een goede manier om de mate van overdrijving of non-overdrijving te meten is om te kijken naar de onderliggende premie of koers/winstverhouding of de aandelen over- of ondergewaardeerd zijn. Op basis van historische calculaties zijn we nu juist significant ondergewaardeerd).

Dat de beurs nog niet significant gestegen is zou het gevolg zijn van andere factoren waarbij Greenspan duidend op de problemen in Europa, meende dat deze ‘temporarily removed’ waren dus even buiten beeld zijn. Wel, gelet op de kwestie Cyprus kan die beursbeweging weer even snel de omgekeerde richting in schieten.

 

Voordat Greenspan op de hoogte kon zijn van de Cyprus perikelen meende hij dat ‘the key factor has allowed the markets to move up’ of wel de huidige “rust” binnen de EU zou de beurs omhoog hebben gestuwd. Voorts was Greenspan wel zo eerlijk er aan toe te voegen dat ‘not because earnings are moving all that well, as you know, earnings or earnings expectations at least have been either flat or down for a while’ (niet vanwege de stijgende winsten of winstverwachtingen die nogal vlak of zelfs dalend waren). Hij meent evenwel dat  ‘the valuation structure still’s got a way to go as far as I can see’ (de waarderingsschaal kan verder omhoog voor zover hij kan overzien).

 

Waar hij met de ‘valuation structure’ naar alle waarschijnlijkheid op doelde is dat de 10-jarige rente (even gesteld op 2%) de koers/winstverhouding daarmee op 50 zou kunnen uitkomen. Dus bij een huidige S&P verhouding van 17 zou de Dow dan naar het niveau van 30.000 punten kunnen opschuiven.

 

Dit wordt natuurlijk andere koek als de rente zou gaan oplopen. Hiervan heeft het alle schijn nu beleggers gezien de lage rente letterlijk uit de obli’s de beurs worden opgedreven. De Fed zal er evenwel alles aan doen om ook de lange rente laag te houden door alle papier op te kopen wat ‘in de aanbieding” komt. Dat is de ene bal die in de lucht moet blijven. De tweede is het onder druk houden van het edelmetaal en de andere commodities om zodoende de inflatie niet al te veel vrij baan te geven als gevolg waarvan toch de rente zou oplopen. De derde bal is middels de lage rente de woningmarkt aansturen. De vierde en laatste bal betreft de rol van de valuta om de export te kunnen aanjagen, de werkgelegenheid te bevorderen en daarmee het ‘feel good gevoel te verbeteren. Waar dan al die export naar toe moet, doet het verhaal niet. Beursanalisten zijn niettemin flink tevreden en één op BNR meende vorige week zelfs dat Bernanke een standbeeld verdiende omdat hij “het systeem” zou hebben gered. Dat “getuigt nog eens van inzicht!”

 

Oud Fed president Paul Volcker keek er toch “iets” anders tegenaan. Hij vond dat er al nauwelijks sprake was van een monetair systeem daar het gerelateerd zou moeten zijn aan een soort raderwerk dan wel een mechanisme (voorbeeld: Gouden Standaard) dat voor de nodige stabiliteit en voortgang zou moeten zorgen. Hij wilde hierop uiteraard niet verder ingaan (want hij had immers zelf voormalig president Nixon geadviseerd de dollar los te koppelen) maar wees wel op de op de aberratie dat China enerzijds zwemt in een gigantisch overschot en de V.S. het grootste tekort aller tijden op de betalingsbalans laat bijschrijven. Hij voegde er aan toe: ‘sooner or later the world is giving you a lot of rope for this exorbitant privilege of the currency (vroeg of laat leg je je hoofd in de strop die de wereld vanwege dit exorbitante privilege van de reservevaluta om je hals legt).

 

In dit kader kwam ook Europa aan bod met: ‘the lack of discipline in this system – which is replicated within Europe where deficits can go along more or less indefinately in the euro zone until finally something happens to interrupt the parade to find ourselves with a degree of international indebtedness that is not easy to manage’ (het gebrek aan systeemdiscipline dat binnen de eurozone wordt gerepliceerd waar de tekorten zich eindeloos kunnen opstapelen totdat er plots iets gebeurt dat “de parade” verstoort en we ons zelf terugvinden in een mate van internationale schuldverplichting die niet eenvoudig te hanteren valt).

Als toenmalig Fed voorzitter had hij in z’n stoutste dromen een dergelijke ontwikkeling voor absoluut onmogelijk gehouden: ‘looking at the ballooning balance sheet to almost three trillion dollars and buying 85 billion of assets a month you’re looking at a potential source of financial instability which is going to become a big challenge’ (gelet op de opgeblazen (Fed) balans oplopend naar $3 biljoen plus de aankoop van $85 miljard per maand kijk je tegen een potentiële bron van financiële instabiliteit aan die een grote uitdaging vormt).

 

Ook nam hij de uitdrukking money printing in de mond, waarmee hij z’n ongenoegen over de huidige gang van zaken uitsprak. In dat kader maakte Volcker zich grote zorgen omdat daarmee het proces om duurzame groei te genereren volledig om zeep wordt geholpen. Hij gaf de Fed mee zich hierover ernstige zorgen te maken vanwege zijn vrees voor excessen zoals een dysfunctional global financial system, destabalizing market speculation and waning central bank independence’ (een niet langer functionerend mondiaal financieel systeem, destabiliserende marktspeculatie en een wegvallende onafhankelijkheid van de centrale bank). Wat dit laatste betreft, is er de facto nooit sprake geweest van een onafhankelijke centrale bank daar deze altijd een nauwe relatie onderhield met het ministerie van Financiën.

 

Of nog erger, neem ons land waar de staat grootaandeelhouder van DNB is. Hoe onafhankelijk kun je dan zijn? Bovendien dienen de “onafhankelijke” centrale banken zich te conformeren aan de richtlijnen van de ECB en die gaat door whatever it takes to save the euro’. De euro mag dan straks “gered” zijn maar wij niet!

 

Robert Broncel

Copyright 18 maart 2013

 

 

<< vorige

volgende >>

 

 
 

Disclaimer Portefeuille 

Hoewel alle berichtgeving alsmede de fondsprofielen met de grootste zorg worden samengesteld en uitgebracht, kunnen geen waterdichte garanties worden verstrekt. Wel wordt de berichtgeving vanuit eigen bron zowel als van externe professionele research pas na due diligence naar buiten gebracht. De deelnemer is te allen tijde zelf verantwoordelijk voor de opvolging alsmede de aan- en verkoopbeslissingen die hij/zij hieraan ontleent. 

Het portefeuillebeheer blijft onder het ressort van Robert Broncel, waarbij de deelnemer de vrijheid heeft al dan niet opvolging te geven aan de aanwijzingen ter zake. Het kan voorkomen dat door onvoorziene omstandigheden berichten te laat worden opgenomen zonder dat hiervoor verantwoordelijkheid kan worden genomen. Voorts zal de waarde van de portefeuille fluctueren en kunnen er nooit garanties voor de toekomst aan worden ontleend. 

Het intellectueel eigendom van de portefeuille, analyses en copyrights liggen bij Robert Broncel. Verder mag er zonder toestemming NIETS van deze site worden gekopieerd of op de een of andere wijze elders worden weergegeven.

2011 © Robert Broncel