De instroom zal bijgevolg vanuit het buitenland
moeten komen, met grote vraagtekens gezien president Trumps
plannen deze instroom juist in te dammen.
Gezien de enorm opgelopen tekorten bij de sociale
fondsen blijkt er dus veel te weinig rekening te zijn gehouden
met bovenstaande ontwikkelingen dan wel dat er van onjuiste
premissen werd uitgegaan, hetgeen zal leiden tot een mega drama!
Beheersing van de kapitaalmarkt
Hoewel we in een zgn. vrije democratie leven en
ons eigen parlement mogen kiezen, staat de kapitaalmarkt zover
van ons af dat we de staat alle ruimte bieden om deze markt tot
in de klucht te exploiteren. Hiertegen bestaat nauwelijks enig
verzet! Binnen de EU hebben we te maken met de ECB maar in de
V.S., U.K. of Japan geldt direct de eigen centrale
bankautoriteit.
Het zou natuurlijk nooit mogen zijn dat een
soevereine staat annex centrale bank bij wijze van spreken een
blanco check krijgt om de kapitaalmarkt zonder adequate
checks and balances “uit te wonen” en ongelimiteerd ‘out
of thin air’ (uit het niets) digitaal (bogus)geld bij te
drukken om oplopende tekorten en schulden te kunnen (blijven)
financieren. Puur staatskapitalisme! Hier dringt zich
opnieuw de Kondratieff lange golf beweging op. De gevolgen
hiervan worden in de financiële pers tot dusver in het algemeen
nog steeds onderbelicht. Het verleden (2007 en 2008) heeft
geleerd dat de media zich hierop pas na de event
storten!
Gevaar van hyperinflatie (sterke
koopkrachtdaling)
Met alle middelen zullen onze beleidsmakers
coûte que coûte deflatie wensen te voorkomen die de
schuldpositie zou versterken. Er zal slechts worden aangestuurd
op (hyper)inflatie die de uitstaande schulden juist doet
verdampen. Plus ça change, zodra de overcapaciteit aan fiatgeld
als een tsunami op de markt wordt losgelaten.
Immers, het teveel in circulatie gebrachte geld
(aanbodzijde) doet de koopkracht ervan evenredig dalen. Deze
scenario’s zijn bekend in Duitsland in de jaren ’20, alsmede in
landen als Zimbabwe, Argentinië en Venezuela in onze tijd.
Zolang de banken dit geld “tegen de borst blijven drukken” om
hun balanspositie te verstevigen en het niet uitlenen of stallen
bij de centrale bank (tegen thans een negatieve rente),
is er ogenschijnlijk niet zoveel aan de hand. Geen enkele
gezonde economie kan echter overleven zonder gezonde
staatsfinanciën en vice versa, een flinke dosis productiviteit
en “een onderpand” in de vorm van een adequate (goud)reserve
zoals tot 1971 (Bretton Woods).
Koopkrachtdaling onafwendbaar
De consistente stijging van de edelmetaalprijs of
beter de (onzichtbare) waardedaling van het fiatpapier tot
september 2011, die toen van “bovenaf” een halt werd
toegeroepen, was het beste bewijs van de verstoring van het
mondiale monetaire systeem.
De daling van de valuta’s vertaald in de stijging
van het edelmetaal begon vrijwel direct na de ontkoppeling (
einde inwisselbaarheid van dollars in goud), tot augustus 1971
destijds gefixeerd op $35 per troy ounce.
Na die tijd werden de aan de dollar gekoppelde
valuta’s, waaronder onze toenmalige gulden, eveneens losgelaten
en golden er slechts “zwevende” valuta’s.
De ontkoppeling van de dollar luidde tevens de
opening van de kredietsluizen in - credit cards, tophypotheken
alsmede de latere vermaledijde kredietderivaten w.o. de
versneden ‘subprime’ hypotheken. Dit euvel doet zich thans ook
voor op het terrein van de “gratis” autoleningen die intussen
een hoogte hebben bereikt van ca. $1,2 biljoen (Financial Times).
Met een marktomvang van ruim 25 maal (!) de
wereldeconomie verwerden de derivaten door Warren Buffett
omschreven als ‘financial weapons of mass destruction’
tot de grootste passieve investeringscategorie binnen het
monetaire systeem, omgeven door een (niet toevallige) absolute
stilte.
Vanwege de versoepeling van de bankregels onder
president Clinton die de Glass-Stiegel Act buiten werking
stelde, kregen de banken vrij spel als gevolg waarvan de
splitsing tussen de commerciële en investeringsbanken werd
opgeheven. Deze beslissing geldt als “ouverture” tot de
kredietcrash in 2008.
Als gevolg van de wereldwijd steeds verder
oplopende schulden, met Japan als leader of the pack met
een staatsschuld van ruim 250% van het BBP, groeit de
onzekerheid. Je kunt niet zonder een inverdieneffect
(economische groei en groei van de productiviteit) eindeloos
groei met schuld blijven financieren.
Iedereen met papiergeld (met de dollar voorop)
dreigt straks eigenaar te worden van een ‘I owe you
nothing’ ofwel niet meer dan de koopkracht van
toiletpapier. Immers, het ‘fiduciaire’ papiergeld is niets
anders dan slechts een belofte tot een stabiel
koopkrachtbehoud. Straks zal blijken dat beleggen in
(staats)papier niet meer dan beleggen “in lucht” blijkt te zijn
geweest!
In het verleden zijn grote imperiums als het
Perzische, Romeinse en ook het Byzantijnse Rijk na eeuwen aan
deze ‘zonde’ ten onder gegaan. Zo kon Alexander de Grote zonder
noemenswaardige tegenstand rechtstreeks doorlopen naar Perzië en
konden de Romeinse huurlingen bijna ‘overnight’ bezit nemen van
de stad Rome. Na eeuwen van bestaan twijfelt immers niemand meer
aan het voortbestaan. De Soviet-Unie deed er “slechts” een
slordige 75 jaar over.
Je zou bijna zeggen dat de V.S. op dit ‘feel good’
gevoel heeft ingespeeld en na de ontkoppeling zelfs kenbaar
dorst te maken: ‘the dollar is our currency but your
(naar ons wijzend) problem’ (uitspraak van de toenmalige
Amerikaanse minister van Financiën John Conally in 1971) toen
Europese landen vreesden voor een forse inflatie import vanuit
de V.S. voortvloeiend uit de hoge kosten van de Vietnam oorlog.
Naderhand diende de euro een veiliger tegenhanger te worden maar
ook hier bleek de praktijk sterker dan de leer.
Alternatief
Een goed alternatief voor een nieuwe
reservevaluta is er vooralsnog niet. Het IMF hoopt haar
voortbestaan te kunnen bestendigen met de uitgifte van SDRs
(Special Drawing Rights of Trekkingsrechten op de IMF
mandmunten: de dollar, euro, pond, yen en yuan), mocht het
vertrouwen uit de dollar lopen. Maar opgeteld zijn dit eveneens
alle totaal “uitgewoonde” muntsoorten. Hoe dan ook geldt de
dollar als ‘the worst currency except for all others’. De
nood zal wetten breken wanneer de ‘debt bubble’
uiteenspat en de rol van de dollar uitgespeeld is. Denk daarbij
ook aan alle grondstoffen die in dollars genoteerd staan en denk
ook aan alle andere “uitgewoonde” valuta’s die in een luchtledig
komen te hangen.
Om vervolgens de rust op de internationale
financiële markten te herstellen zal naar alle
waarschijnlijkheid opnieuw worden teruggegrepen op een op
edelmetaal (immers nog altijd de monetaire barometer) verankerd
muntsysteem.
Om de gigantische schuldenhoogte weer een
“draaglijk” aanzien te geven, zal er een goudpariteit uit de
hoed moeten worden getoverd met een equivalent van 10 – 15 maal
de huidige prijs afhankelijk van het ankerpercentage, zodanig
dat daarmee het marktvertrouwen wordt hersteld. Voor de meesten
een nog niet te bevatten toekomstbeeld waarbij overnight
onze koopkracht met dezelfde factor wordt “gedevalueerd”, een
ongeëvenaarde koopkrachtval ten gevolge hebbend.
Daar het edelmetaal in de Westerse wereld wordt
beschouwd als een ‘barbaric relic’ waarvoor maar geringe
aandacht bestaat, zal deze klap hier aanzienlijk harder aankomen
dan in de Aziatische wereld incl. Rusland waar nagenoeg
dagelijks goud vanuit diverse windrichtingen bijeen wordt
“gesprokkeld”.
Niemand weet hoe groot de exacte voorraden aldaar
zijn maar je moet er van uitgaan dat deze aanzienlijk groter
zijn dan formeel wordt opgegeven. Gold Bullion komt nu voor
China zelfs op een geschatte 20.000 ton(!). Duidelijk is dat de
in Azië aangelegde voorraden als buffer tegen de val van de
dollar zullen dienen! Immers, hier bevinden zich ook de grootste
“voorraden” dollarpapier met een in China geschatte “voorraad”
ter grootte van ruim $3.000 miljard.
NB. deze tekst dateert reeds van aanvang 2009 en
wordt op gezette tijden “opgefrist” met de importante
ontwikkelingen en marktgegevens.
NB. zie voor een indringend beeld van de laatste stand van zaken
ook het Voorbericht bij de mid’2017 update van de Strategische
ModelPortefeuille. |