Op
gezette tijden worden deze gegevens steeds opnieuw
getoetst en ontvangen de bewuste gebieden hiervan een
nadere “inkleuring”. De bedoeling is dat de aanpassing
van deze gegevens zal bijdragen tot het nemen van
(tijdige) actie. Belangrijk is dat daarmee ook
territoriale spanningen zoveel mogelijk worden voorkomen
c.q. weggenomen
VOEDING
Naast water vormt voedsel onze
tweede directe primaire behoefte waarvoor men bij
onvoldoende aanwezigheid op zoek gaat zoals vóór de
uitvinding van de landbouw
(zie
hieronder), volksverhuizingen plaats vonden en oorlogen
werden gevoerd toen het begrip koopkracht nog niet eens
bestond.
Voedselhistorie
Met de vinding van de landbouw in het Midden-Oosten een
slordige 11.000 jaar geleden hoefde de mens minder “op
reis” op zoek naar voedsel en kwam er geleidelijk een
einde aan het nomadenbestaan. Het waren met name de
Sumeriërs in Mesopotamië tussen de Euphraat en de Tigris
– het land van “melk en honing” – die de landbouw zo
ongeveer 6.000 jaar geleden hebben weten te
professionaliseren. Zij waren als eersten in staat meer
landbouwproducten te produceren dan ze konden consumeren
en creëerden daarmee zodanige reserves dat er tijd
ontstond voor de ontwikkeling van met name wetenschap en
architectuur. De Romeinen waren in dat opzicht veel
minder bedreven maar zorgden met hun invasies op vreemd
grondgebied er wel voor over voldoende voedsel te
beschikken.
Pas in de moderne tijd werd de V.S.
de graanschuur van de wereld en ook ons landje als
tweede landbouwexporteur ter wereld speelt een niet
geringe rol. Intussen zie je vooral de laatste jaren
overal ter wereld het landbouwareaal afnemen als gevolg
van urbanisatie, industrialisatie, erosie, verdroging en
verwoestijning. Anderzijds neemt niet alleen de
wereldbevolking toe maar ook de middenklasse groeit die
meer calorieën verlangt dan voorheen, met name in Azië -
China en India - met ruim een derde van de
wereldbevolking. Vooral op het Aziatische continent
stijgt de vraag naar betere en gevarieerdere
voedingsproducten dan ook het meest..
Dat geldt niet alleen plantaardige
maar ook dierlijke producten. De vleesconsumptie eist op
zich weer een aanzienlijk deel van het landbouwareaal
op. Deze ontwikkelingen tezamen zijn onverenigbaar en
leiden tot een onhoudbare trend indien niet op een meer
adequate manier in de primaire voedselbehoefte wordt
voorzien. Zo ligt de ontstane droogte in Syrië aan de
krib van de burgeroorlog aldaar. Daar waar het niet
langer of onvoldoende mogelijk is om voedsel te
produceren is het zaak middels moderne technieken te
kunnen blijven voorzien in deze basisbehoefte waar dan
ook. Op dit terrein speelt Nederland eveneens een steeds
grotere rol.
Blijkens een rapport van een
VN-onderzoek onder de titel “Global Land Outlook”,
uitgevoerd door het Nederlandse Planbureau voor de
Leefomgeving (PBL) met een vooruitblik tot 2050 dreigt
er steeds meer landdegradatie (achteruitgang van de
bodemkwaliteit) op te treden als gevolg van overmatig
gebruik vanwege intensieve landbouw, bodemuitputting en
vervuiling. Niet was opgenomen dat er ook voortdurend
landarealen ten prooi vallen aan het proces van
urbanisatie (stadsuitbreiding) en industrialisatie.
Anderzijds zal de voedsel- en watervraag steeds verder
toenemen naarmate de wereldbevolking groeit en de
welvaart toeneemt. Terwijl de grootste bevolkingsgroei
zich juist daar voordoet waar de middelen tot een beter
bodembeheer grotendeels of geheel ontbreken zoals in
Noord-Afrika, het gebied ten zuiden van de Sahara alsook
in Zuidoost Azië. Gerapporteerd werd dat er door
verdroging in het Midden-Oosten, Californië, Zuid-Europa
– Griekenland, Italië en Spanje – toenemende problemen
ontstaan.
SCHONE ENERGIE
Volgens het Internationale
Energie Agentschap (IEA) zal de wereldwijde behoefte aan
energie over twintig jaar bijna 50% groter zijn dan
vandaag. De uitdaging die dit met zich meebrengt, is
vooral gelegen in innovatie waarbij een schoner milieu
en energie efficiency voorop staan. Dit is ook een
absolute voorwaarde om de klimaatverandering het hoofd
te kunnen bieden. Het vereist een radicale bijstelling
van doelstellingen. De energie-industrie dient dan ook
een veel grotere bijdrage te leveren. De toekomstige
economische groei zal hiervan in niet geringe mate
afhankelijk zijn.
Naar
verwachting bereikt de mondiale energiebehoefte zijn
piek al vóór 2030. Dat voorspelde de World Energy
Council (WEC) vorig najaar. Technologische innovatie,
overheidsbeleid en klimaatzorg zullen moeten bijdragen
tot een ‘grand transition’ in de energie-industrie, zo
stelt de raad.
De World Energy Council – met
meer dan 70 academici en werknemers van energiebedrijven
alsmede uit de publieke sector – onderzocht drie
toekomstscenario’s voor de groei van de mondiale
energiebehoefte tot 2060. Het rapport World Energy
Scenarios 2016 werd gepresenteerd op de vooravond van
het Wereld Energie Congres in Istanbul. Ongeacht welk
scenario het meest relevant blijkt, vormen transitie van
de energieproductie het grootste draaipunt in deze eeuw.
Uit een bericht van de
World Energy Council
‘(…) Speaking at the report launch Ged Davis, Executive
Chair of Scenarios, World Energy Council, said: “It
is clear that we are undergoing a Grand Transition,
which will create a fundamentally new world for the
energy industry. Historically people have talked about
Peak Oil but now disruptive trends are leading energy
experts to consider the implications of Peak Demand. Our
research highlights seven key implications for the
energy sector which will need to be carefully considered
by leaders in boardrooms and staterooms.” (…)’
De energiewereld zal er in
2060 geheel heel anders uitzien, voorspelt de WEC. De
vraag naar elektriciteit zal in 2060 verdubbeld zijn.
Het aandeel fossiele energie met haar schadelijke
uitstoot zal wereldwijd moeten afnemen tot 50% procent
in 2050. Complicerende factor daarbij is dat naarmate de
opwarming voortduurt en langzaam versnelt er tevens
methaan vrijkomt vanuit de smeltende permafrost dat veel
schadelijker is dan CO2. Op termijn zal het aandeel
fossiele energie nog sneller afgebouwd dienen te worden,
willen we de stijging van de gemiddelde temperatuur
binnen de bandbreedte van 1½ tot 2 graden beperkt weten
te houden. Gezien de rampen die nu al op ons afkomen,
is een doelstelling tot 1,3 graden al sterk te
verkiezen.
Uit een bericht van the
Guardian – Oct. 2016
‘(…) the council warned that keeping global warming
below 2 C. would require an “exceptional and enduring
effort, far beyond already pledged commitments and with
very high carbon prices”.(…)’ – dus er zullen veel
meer inspanningen nodig zijn om binnen de 2 graden
opwarming te kunnen komen. Ook klimaatjournaliste
Bernice Notenboom is deze mening sterk toegedaan..
GRONDSTOFFEN
Voor
de langere termijn dienen we ons te realiseren dat
urbanisatie als gevolg van de bevolkingsgroei op onze
planeet onverwijld sterk zal blijven toenemen. Voor de
komende tien jaar wordt een bevolkingsgroei verwacht van
ruim een miljard mensen. Tegen 2030 zitten we
“opgescheept” met een slordige 8,5 miljard aardbewoners,
waarvan geschat een kleine 60% in een geürbaniseerde
omgeving zal toeven. Dit gaat niet zonder verder onze
natuurlijke hulpbronnen aan te spreken.
De
“honger” naar betere leef- en woonomstandigheden en meer
luxe is bij lange na nog niet gestild. Dat geldt in het
bijzonder voor het Aziatische continent en Afrika. Het
jaar van de opstand in China in 1989 zal nog geruime
tijd op het Politburo in Peking blijven naijlen en vormt
in wezen nog steeds de stuwende kracht achter de snelle
vooruitgang in de afgelopen 30 jaar. Bijna de helft van
de Chinese bevolking heeft zich in die korte tijdspanne
min of meer tot de middenstand weten te verheffen. Thans
blijkt dat de groei niet langer uitsluitend middels de
export kan worden gefinancierd. Het land verkeert
langzamerhand op het punt van omschakeling naar een meer
op de binnenlandse markt gerichte economie en een
schoner milieu.
Voor India met een bevolking van
bijna een miljard beneden het bestaansniveau valt er
zelfs nog veel meer te doen op het terrein van de
infrastructuur w.o. energie, wegenbouw en irrigatie..
Hier hangt veel af van de vraag hoe thans premier Modi
de economie in zijn land verder weet te “modificeren” en
te moderniseren. Naarmate de verbeteringen vorderen zal
de vraag navenant toenemen.
EDELMETAAL
Bij een transitie van ons
huidige monetaire systeem zal goud de drager van een
nieuw systeem blijken te worden (met zilver in het
kielzog), teneinde het monetaire vertrouwen te
rechtvaardigen. Het is zelfs niet ondenkbaar dat beide
metalen aanvankelijk als het enige echte (onkreukbare)
geld (zoals vanouds) als algemeen betaalmiddel zullen
dienen. Bij afwezigheid van een gouden standaard is er
geen deugdelijke manier om je vermogen voldoende te
beschermen tegen koopkrachtverlies. Hou er rekening mee
dat bij herinvoering – onder Trump is deze kans reëel
geworden zodra hij de Fed naar zijn hand kan zetten – de
goudprijs gefixeerd wordt tot op een niveau van $10.000
per ounce, vooropgesteld dat de goudvoorraad in de V.S.
niet ernstig is aangetast. Dat zou al op korte termijn
kunnen gebeuren! Zo niet dan is het wachten op de BRICs
die eveneens op “het goudspoor” zitten.
|