|
De steeds verder om zich heen grijpende
kredietvlek bergt meerdere crises (omslagpunten) in haar
schoot. In dat kader zijn er vanuit het bolwerk van het
‘verstokte’ communisme in Beijing signalen uitgegaan
richting The Street - toch het verstokte bolwerk van het
kapitalisme - om een eind te maken aan de geldsmijterij.
Echter, waar Beijing zich zorgen maakt over de waarde
van de dollar, maakt Washington zich meer zorgen over de
economie. Hoewel China afhankelijk is van de Amerikaanse
opnamecapaciteit van Chinese goederen duidt de Chinese
zorg op een bijstelling van de financieel/economische
relatie tussen beide grootmachten.
Al enige tijd dringen de Chinezen aan op
een andere valutaire eenheid als reken- en
reservevaluta. Met enige nabuurregio’s zoals Indonesië
zijn al afspraken gemaakt in de yuan. Dat is vanuit
China bezien een begrijpelijk standpunt. Hiermee zouden
ze hun eigen positie aanmerkelijk kunnen verbeteren,
zonder hun noest verdiende dollars in een groot zwart
gat te zien verdwijnen. Het hete hangijzer voor de
Chinezen is hoe lang zij hun munt nog blijven koppelen
aan de dollar. Koppeling aan een mandje valuta’s (euro,
pond, yen) zou China minder afhankelijk maken van de VS.
Immers, het land wordt op deze wijze deels verlost
aldoor (waardeloos) Amerikaans schuldpapier op te moeten
kopen met alle risico’s van dien.
Alle perken te buiten
Nu alle bailouts (gebed zonder eind) + de
stimuleringsmaatregelen ($ 800 miljard en niet genoeg) +
de opkoop van giftige leningen ($1.000 miljard en niet
genoeg!) meegefinancierd moeten worden, hebben de
Chinezen grote twijfels. Om de rente laag te houden, nam
de Fed geen risico en kocht zelfs voor de achtste keer
nieuw uit te geven staatspapier op. Dat betekent dat men
niet het risico van een mislukte veiling dorst te nemen.
Het recente Engelse voorbeeld van afnemende interesse en
oplopende rente bracht een schok teweeg in de UK als ook
in de VS. Een overheid die z’n eigen schuld opkoopt is
natuurlijk koren op elke molen!
Het Amerikaanse ministerie van Financiën
heeft met de Fed, het Congres en de FDIC (Federal
Deposit Insurance Corporation) intussen een bedrag in de
orde van grootte van $ 13.000
miljard uitgeleend, uitgegeven of gegarandeerd. Zodoende
wordt de economische teruggang
verlengd en het risico van een verder uitdiepende
schuldencrisis slechts vergroot. Daarbij lopen
de tekorten schrikbarend op. Volgens het CBO (Congressional
Budget Office) worden de tekorten voor dit jaar begroot
op $ 1.850 miljard of 13,1% van het BBP en op $ 1.380
miljard (voorlopig!) of 10% van het BBP in 2010. Voor
het komende fiscale jaar moet er voor een bedrag van
meer dan $ 2.500 miljard uit de kapitaalmarkt worden
gehaald. Welke kapitaalmarkt? Over de astronomische
financiële gevolgen van de vergrijzing en de ziekenzorg
in de nabije toekomst hebben we nu maar meer.
Grote buitenlandse (niet nader
aangeduide) partijen hebben zich intussen al deels
ontdaan van obligaties in Fannie Mae en Freddie Mac,
mede gestuwd door een nieuwe ronde van foreclosures
(wanbetalingen) in de huizenmarkt, een stijging van
24% in het eerste kwartaal!
Pogingen om de economie in de VS en de UK
nieuw leven in te blazen lopen te hoop tegen het grote
probleem: de reeds volledig geprostitueerde Bond
Market (obligatiemarkt). De onbetaalbare schuld
komt voor rekening van de belastingbetaler. Vandaar de
revolutionair aandoende TEA (Taxed Enough Already)
Parties, die op Tax Day op 15 dezer werden
georganiseerd. Gezien de felle reacties hier en daar zal
het hierbij vermoedelijk niet blijven.
Zo langzamerhand begint ook bij de
Amerikaanse belastingbetaler het besef door te dringen
dat de tijden van ongelimiteerde consumptie en schulden
maken voorbij zijn. Tegelijk eist men dat Washington
stopt met de geldsmijterij voordat het land in een
totale staat van ‘faillissement’ komt te verkeren! Op de
beurs is sprake van een geheel andere ‘outlook’. Maak
gebruik van deze dead cat bounce of sucker’s
rally gesteund door de banken die ‘in concert’ met
betere cijfers komen.
Onder de huidige omstandigheden zijn
beurskoersen volstrekt irrelevant. Dat blijkt somtijds
ook uit de gigantische uitslagen. De poorten naar
heftige, neerwaartse beursontwikkelingen met een AEX dik
door de 200 en een S&P 500 door de 500 punten staan nog
steeds wagenwijd open!
Tikkende tijdbom I
Door het overnemen van staatsleningen
door de centrale bank verdwijnt het vertrouwen. Immers,
dit is de ergste vorm van manipulatie die tot voor
enkele jaren geleden zou hebben geleid tot het
onmiddellijke ontslag om niet te zeggen tot ‘kruisiging’
van de centrale bankier. Nu wordt deze ‘verplicht tot
collaboratie’ met het ministerie van Financiën. Dit
alles in de hoop om een totale financiële ineenstorting
te voorkomen. Het enige doel dat hiermee wordt bereikt,
is uitstel van executie.
De woorden van Thomas
Jefferson, weet u het nog(?) kunnen dan ook niet luider
klinken:
‘the
Central Bank is an institution of the most deadly
hostility against the principles and form of our
Constitution and deprives the people of their property
until their children wake up homeless on the Continent
their fathers conquered’.
Om de ernst van de huidige ontwikkelingen
verder te onderstrepen worden de laatste maanden tevens
buitenlandse valuta’s in het Amerikaanse financiële
strijdperk geworpen, althans volgens de ‘minuten’
(verslagen) van de FMOC (Federal Market Open Committee)
van de Fed van 18 maart j.l.
Hoe is dat in godsnaam nu mogelijk?
Tikkende tijdbom II
Dit wordt ‘geregeld’ middels zgn. swaps,
weer dat vermaledijde woord, met buitenlandse centrale
banken zoals die van de UK, EU, Zwitserland en Japan.
Hiermee worden honderden miljarden dollars ‘out of
thin air’ (uit het niets) ondergebracht bij
buitenlandse banken in ruil voor hun lokale valuta’s. De
aldus verkregen buitenlandse valuta’s worden via de
balans van de Fed doorgeschoven naar Amerikaanse banken
om hun buitenlandse schulden te kunnen financieren. Dus
gebruik makend van de reservefunctie van de dollar zien
de Amerikanen opnieuw kans hun ‘shit’ te
exporteren. Hiermee wordt een nieuwe tikkende tijdbom
onder het gehele internationale financiële systeem
geplaatst. De financiële ‘creativiteit’ kent werkelijk
geen grenzen. Een Amerikaans congreslid noemde dit een
round-about bailout.
Meer zout
Om nog meer zout in de wond te wijven,
merkte PIMCO – het grootste obligatiefonds ter wereld –
op dat het bezit van staatsobligaties intussen zinloos
is geworden gezien de megaschulden die gefinancierd
moeten worden. Aangezien hiertegenover geen enkele
zekerheid dan alleen inflatie kan worden geboden, zijn
ze de facto waardeloos. Dat is ook de grootste zorg van
de Chinezen. Er blijft dan weinig anders over dan in
hard assets te gaan.
Het belang van China
China geldt als één der zeer weinige
landen zonder staatsschuld maar juist met een enorme
buitenlandse valutareserve. Deze kan ook worden ingezet
om de locale economische ontwikkelingen te bevorderen
zonder schulden te maken! Op deze wijze zal China een
voortrekkersrol opeisen. Van de VS noch de EU valt ook
maar iets te verwachten.
China’s belang
Zulks blijkt onder meer uit de
gigantische koperaankopen de laatste tijd. Zo werd er in
februari niet minder dan 329.000 ton koper aangevoerd,
om het in maart j.l. nog eens ‘dunnetjes’ over te doen
met een hoeveelheid van 375.000 ton. De koperprijs is
vanaf het dieptepunt al weer verdubbeld. Ook is China
bezig voorraden op te bouwen in ijzererts, zink, nikkel,
titanium, indium (zonne-energie), rhodium en cobalt
(vliegtuig- en ruimtevaartindustrie).
Het aantrekkelijke voor China is
bovendien dat het op een uiterst efficiënte wijze een
deel van de gigantische dollarreserve ad $ 1.950 miljard
kan recyclen zonder dat de waarde van de eigen
munt – de yuan – stijgt, terwijl het de eigen
industriële revolutie mede veilig stelt. Voorts werd
gezien de afnemende vondsten in de mijnbouwsector, het
terugdraaien van de productie alsmede van investeringen
slim geanticipeerd op een hogere koperprijs in de
torkomst. Voorts heeft China om dezelfde reden het IMF
laten weten eveneens grote interesse te hebben in de
voorgenomen goudverkoop door dit fonds.
Het grootste belang van China is evenwel
om de groeispurt er in te houden. Ja, er is sprake van
een groeivertraging richting 6,1%. Duizenden bedrijven
zijn intussen stilgelegd, waardoor de werkloosheid met
27 miljoen werknemers is toegenomen. Veel kaf is bezig
te verdwijnen. De Chinese dynamiek van de laatste 20
jaar kennende zal men niet gaan zitten afwachten zoals
bijvoorbeeld in Japan. Het land heeft daartoe de
middelen. Het Chinese banksysteem is nu het sterkste in
de wereld. De grootste banken bevinden zich in China. De
beurs is er sinds november met 50% gestegen. Er is geen
land ter wereld waar het financieel/economisch
vertrouwen ondanks de huidige groeivertraging zo groot
is als juist in China. Begrijpelijk dat dit z’n
uitstraling op de rest van Azië niet mist, Japan
daargelaten.
(Hyper)inflatie op termijn als
sluitstuk
Hoewel de meesten onder ons meer nog
deflatie dan inflatie vrezen, schuilt het inflatiegevaar
in de ongekend oplopende liquiditeit in samenhang met de
sluimerende situatie op de grondstoffenmarkt. Door het
teruglopende aanbod ontstaan er op enige termijn scheve
marktverhoudingen met een oplopende prijs tot gevolg.
Zoals de oplopende olieprijs vorig jaar heeft
aangetoond, zullen prijsverhogingen in de
grondstoffensector te allen tijde worden doorberekend in
de eenheid van product.
Vergeet niet dat de krediet’bubble’ het
gevolg was van het stimulerend beleid van de Fed in de
jaren na 9/11. De nu nog lagere rentes en nog meer
papieren liquiditeiten in de markt kunnen niet anders
dan de volgende ‘bubble’ tot ontbranding brengen. Onder
deze dreiging blijft edelmetaal het meest kostbare
bezit.
Kortom, the inconvenient truth
dreigt een steeds grotere reikwijdte te krijgen. We
zullen ons in de toekomst dienen voor te bereiden op
veel meer change anders dan Obama’s change
lief is! We kunnen slechts hopen dat realiteitszin
uiteindelijk zal weten te zegevieren.
Robert Broncel
copyright 17 april 2009 |
