|
|
|
|
|
HET FINALE STADIUM
(18 november 2009)
|
|
Woord vooraf.
Complimenten aan Willem Middelkoop met zijn jongste boreling
‘Overleef de Kredietcrisis’, waarin hij een kort, bondig en
duidelijk profiel schetst van wat in het recente verleden op
internationaal financieel terrein op ons af is gekomen.
Wees eerlijk, wie van u had deze
ontwikkeling van springende banken gevolgd door een
spectaculaire bear market rally verwacht. Goldman Sachs
aangestuurd door de Fed had een cruciaal aandeel in deze rally
die bestuursvoorzitter Blankfein de uitspraak ontlokte: ‘on
doing God’s work’. Hij zal met deze woorden wellicht
onsterfelijk kunnen worden maar dan in negatieve zin. Zoals
Lodewijk XIV destijds zijn fameuze uitspraak proclameerde:
l’état, c’est moi, evenmin eeuwigheidswaarde bleek te bezitten.
Dit soort uitspraken duiden meestal op een omgekeerde self
fulfilling prophesy.
Houd rekening met een stevige
terugval in het nieuwe jaar als de kerstinkopen tegenvallen.
De rally dit jaar is gebaseerd op
een ‘dunne’ handel (gemiddeld lage omzetten) als gevolg van de
overheidsliquiditeiten* en vertegenwoordigt bijgevolg geen
fundamentele verbetering!
Luchtfietserij
Goed, er is weer groei zodat de
beleidsmakers ons kunnen voorhouden dat de recessie formeel
voorbij is. Obama: ‘we’ve got the job done,
we didn’t slip into a major recession’. Voorts laten
bedrijven ‘minder slechte dan verwachte’ resultaten zien. De
analisten zijn bijgevolg ‘weer beter gemutst’ en de belegger
krijgt de indruk dat alle zwartkijkerij alleen maar bangmakerij
was. In mei waren de beurzen al met ruim 30% gestegen, in de
daaropvolgende drie maanden met nog eens bijna 15% en in de
laatste twee maanden met gemiddeld 5%. Dit maakt zichtbaar dat
de stoom er langzaam maar zeker uitloopt. Het verraderlijke van
bear rallies is dikwijls een fors opwaartse trend als
reactie in de hoop en met het idee dat het allemaal een beetje
overtrokken was. Als deze rally teneinde is, doemt de vraag
welke nieuwe stimulans er dan weer uit de hoge hoed moet worden
getoverd wetende dat elk nieuw konijn een doodgeboren konijntje
is.
|
|
 |
|
Het vertrouwenskrediet
Nadat eerst het ‘fysieke’ krediet
was verspeeld, zijn beleidsmakers thans druk doende het nog
belangrijkere krediet in de vorm van het vertrouwen te
verspelen. Pas daarmee zijn de echte rapen gaar. Onze
beleidsmakers hebben geen enkele clue meer anders dan
schuld op schuld te stapelen. Probeer dat de deurwaarder maar
eens uit te leggen! In de VS gaat er dagelijks ruim $4 miljard
per dag in rook op! In Europa, waar geen centraal beleid wordt
gevoerd, is het beeld diffuus.
Het zal in ieder geval geen
verwondering wekken dat de centrale bankier van India bij de
verwerving van de 200 ton goud van het IMF deze aankoop
motiveerde met de woorden:‘the United States and Europe have
collapsed’. Einde quote. Dat betekent letterlijk geen
fiducie meer in de dollar noch de euro! Met de geldpers nog
wijd open zal deze uitspraak op enige termijn z’n uitwerking
niet missen. Een weg terug is er niet, op straffe van een rente-
en/of belastingverhoging. Alle ogen in Amerika zijn nu al
gericht op het terugdringen/afbouwen van Bush’
belastingverlagingen in 2010. Dat gaat pijn doen!
Sprookje uit
Na zo vele jaren (sinds 1971) in
Disney World te hebben geleefd, valt het moeilijk om weer in de
realiteit terug te keren. Daar helpt geen ‘zuurstok’ meer aan.
In de geschiedenisboekjes van later zal men zijn verwondering
uitspreken hoe het mogelijk was dat het kapitalistische westen
op zo’n verkwistende manier met haar rijkdommen wist om te gaan
en zich met de bedelstaf (dus niet die van Sinterklaas) in de
hand tot het verketterde communistische China (bewust laag
houden van de munt, arbeidsomstandigheden, mensenrechten) moest
wenden (Obama- nov. 16-18 nov. 2009) om te overleven.
Om met een gevleugelde uitspraak
van één van mijn middelbare schooldocenten te spreken: ‘hier
past slechts sluiering van het aangezicht, vooral naar onze
kinderen toe! Want laten we wel zijn, we wilden allemaal
meer! De kudde bepaalt uiteindelijk niet alleen het gedrag, maar
ook de richting, ook al voert deze langs de poorten van de hel.
Dat hebben we eerder gezien.
China als nieuwe roerganger?
Grote vraagtekens dienen te worden
geplaatst bij de huidige groeicijfers. China heeft bij de
publicatie van de derde kwartaalcijfers – 8.9% groei bij een 40%
lagere export – de kunst behoorlijk afgekeken van de VS. Zo
staan de autoverkopen op een historisch hoogtepunt, terwijl de
benzineafname constant is gebleven. Ra-ra, hoe kan dat? Het
boekje met de titel ‘How to lie with Statistics’ is ook daar
geen gesloten boekwerkje gebleken.
|
|
 |
|
Met de huidige overcapaciteit aan
productiemiddelen gevoed door de stimuleringsmaatregelen ad
bijna $900 miljard équivalent om de $4.300 miljard economie te
ondersteunen – dat is meer dan 20% - blijkt China economisch
nog niet sterk genoeg te zijn. Bij ontstentenis van een sociaal
vangnet gaat nu primair de consumentenvraag uit naar goud dat
sinds kort officieel overal verkrijgbaar is. Hiermee heeft de
Chinese regering een slimme ‘moev’ gemaakt in de hoop de
verantwoordelijkheid voor een mogelijk financieel/economische
miskleun goeddeels te kunnen ontlopen. Er is geen werelddeel
waar het edelmetaal zo geliefd is als in Azië. Dat wist men in
de VOC-tijd al.
Een ander vraagteken betreft de
gevolgen van de dollar-carry-trade, waarbij goedkoop
geleende dollars worden ingezet op de Aziatische beurzen die
weer met sprongen opveren in de wetenschap dat de meeste van
deze landen hun munt op een of andere wijze hebben gekoppeld aan
juist die dollar. Weer wordt er een bubble gecreëerd,
omdat er opnieuw sprake is van misallocation of global assets
(zeg maar misbruik van mondiaal kapitaal). Obama zal Oostindisch
doof blijken voor verzoeken om de dollar daadwerkelijk te
steunen. Dat kan eigenlijk alleen door de rente naar boven bij
te stellen. Dat gebeurt niet. Alleen met een goedkopere dollar
kan hij hopen meer vraag te ‘stelen’ uit het buitenland in de
hoop de exportindustrie weer op gang te krijgen. Dit zal hem
echter niet in dank worden afgenomen.
Munt met internationale neerslag
De keerzijde is dat China op goed
moment zal worden gedwongen om de munt te revalueren om een
dollarinflatie te voorkomen. Daarop zullen ongetwijfeld alle
dollar gerelateerde valuta’s mee moeten gaan. De vraag is of
Obama wel begrijpt dat het Fedbeleid niet alleen betrekking
heeft op z’n eigen land maar op nagenoeg de gehele Aziatische
regio, het Midden Oosten, landen in Zuid-Amerika alsmede de
grondstoffenmarkt. Eén ding staat onwrikbaar vast en dat is dat
de negatieve uitwerking van de huidige bankpolitiek in feite op
de rest van de wereld wordt afgeschoven. Hoewel een en ander nog
min of meer binnenskamers blijft, voel je niettemin dat de
spanningen over en weer beginnen op te lopen.
Azië is vooralsnog niet in staat
om de rol van de dollar over te nemen en wenst anderzijds geen
prooi te worden van de flagrant foute bankpolitiek in de VS.
Bernanke’s woorden gisteren op de Economic Club in New York
‘to bolster confidence in the dollar without actually
raising rates’ (vertrouwen in de dollar verstevigen zonder
in feite de rente te verhogen) getuigen van een regelrechte
contradictio interminus.
Nieuwe munt?
De vraag is hoe snel de druk op de
dollar verder zal toenemen. Bij een versnelde afdaling van de
dollar zou slechts chaos ons deel worden. Vanuit die optiek is
het denkraam naar een nieuw internationaal monetair systeem niet
bevreemdend. Een aantal opties hebben intussen de revue
gepasseerd zoals een valutamandje in de vorm van Speciale
Trekkingsrechten vanuit de koker van het IMF, edelmetaal of een
mix van edelmetaal met andere grondstoffen. Dit vergt tijd en de
nodige vindingrijkheid. Hoe sneller dit proces zich nu voltrekt,
hoe groter de chaos. Mede om die reden is de dollar tijdens deze
crisis (nog) niet onderuit gegaan, waarover de voorzitter van
het IMF Strauss-Kahn zich overigens wel verbaasd heeft.
De snelheid van dit proces wordt
bovendien tegengehouden door de te gering opgebouwde
goudreserves in de opkomende landen. Dit heeft alles te maken
met de hoogte van de economische ontwikkeling. Zie hier een
overzicht van de goudratio’s (verhouding tussen goudreserve en
de geldhoeveelheid):
| < De VS
kent een ratio van |
77,4% |
< Rusland
(heeft nog veel in de bodem! |
4,3% |
| <
Frankrijk |
70,6% |
< India
intussen |
4,0% |
| <
Duitsland |
69,2% |
<
Japan |
2,3% |
| < Italië |
66,6% |
< China
(heeft ook veel in de bodem |
1,9% |
De centrale banken in het rechter
rijtje en ook andere centrale banken met name in het M.O. zijn
thans voortdurend doende meer goud in te kopen! De Europese
banken blijken intussen met verkopen gestopt te zijn. Ze zouden
zich zelfs hier en daar aan de koopzijde bevinden.
Tricky is natuurlijk de goudratio
van de VS. Er wordt een percentage opgegeven van 77,4% maar wie
gelooft dat in de wetenschap dat dit goud nog in de boeken staat
tegen de prehistorische prijs van $42 per ounce. Waarom is dit
cijfer nooit aangepast? Vermoedelijk omdat het meeste goud al is
verpatst en het gat bij het naar boven krijgen van de werkelijke
voorraad dus minder groot zal blijken te zijn. En dan is er
tungsten!
Tungsten
Recent werd door een befaamd oud
bankier ‘naar boven gebracht’ dat er veel tungsten broodjes
rondzwerven. Tungsten heeft dezelfde dichtheid als goud en kan
derhalve (zij het dat het een hogere smelttemperatuur heeft)
gemakkelijk als een broodje goud worden verhandeld. Maar liefst
tussen de 1,3 en 1,4 miljoen ‘plakjes’ van 400 ounces per stuk
zouden er zijn geproduceerd. Dat zou tijdens de Clinton periode
hebben plaats gevonden, aangemaakt door een sophisticated
refiner in de V.S.
|
|
 |
|
Naar uit de intussen achterhaald
geworden vrachtbrief bekend is geworden, is dat hiervan 640.000
stuks naar Fort Knox zijn verscheept. Fort Knox zou je dan beter
Fort Tungsten kunnen noemen. De vraag is nu of de toenmalige
‘jongelui’ als Clinton, Robert Rubin (minister van Financiën,
afkomstig van Goldman Sachs) en Alan Greenspan als Fed chief
hiervan hebben geweten. Het heeft er alle schijn van. Waarom zou
er anders zoveel (vals) goud zijn uitgeleasd.
In China en India is men intussen
druk bezig de ‘knopen’ te tellen. De vraag is of hun bevindingen
naar buiten zullen worden gebracht, omdat hiermee de goudprijs
natuurlijk gigantisch zou gaan stijgen. Zover kan men het gezien
de bovenstaande goudratio’s nog niet laten komen. De verarming
zou dan op slag toestaan. Daarbij komt dat China met 40% en
India met ca. 30% de grondstoffenvraag in de wereld bepalen en
die zouden eveneens sterk kunnen gaan stijgen. Opvallend is al
dat de goudprijs de laatste dagen soms ook kan stijgen bij een
tegelijk stijgende dollar met meer spanningen op de COMEX ten
gevolg.
|
|
 |
|
Op bovenstaande grafiek is duidelijk af te lezen dat het goud
zonder noemenswaardige weerstand verder is uitgebroken. De weg
is vrij voor een verdere stijging, tenzij de COMEX nóg een niet
levensvatbaar konijntje uit de hoed tovert.
Hét ‘meester’spelletje
Even beangstigend blijven de
torenhoge ‘longs’ en ‘shorts’ op de COMEX en de LME. Voor zilver
geldt bovendien dat de leveringen intussen met zes maanden zijn
uitgelopen, terwijl er keihard wordt geroepen dat er voldoende
voorhanden is! Het is thans vooral JP Morgan aangestuurd door de
Treasury, het ministerie van Financiën, dat zich met dit
shortspelletje belast. Als het hier fout gaat, rest er niets
anders te doen dan deze beurzen te sluiten. Wat geeft dat voor
consequenties? In de eerste plaats dat de edelmetaalprijzen niet
langer onder druk kunnen worden gehouden, ergo een stevige
prijsstijging inhouden. Het zelfde geldt dan wederom ook voor de
andere grondstoffen. Het systeem wordt dan steeds verder
onderuit gehaald en loopt daardoor nieuwe zware averij op.
* Het lijkt alsof bijna niemand
weet op welk een geraffineerde wijze de US Government te werk
gaat. Zo wordt de rente opzettelijk laag gehouden om de
financiering van de ten dode opgeschreven banken te kunnen
maskeren. Door de gigantische budgettaire tekorten en
stimuleringsprogramma’s is de kiem voor hyperinflatie en
bijgevolg voor hogere langere termijn rentetarieven per
definitie gelegd.
De banken verdienen op deze wijze
met de ogen dicht geld uit de ‘spread’ tussen de korte en de
lange termijn tarieven. Professionele beleggers als verzekeraars
en pensioenfondsen konden hun blazoen opschonen middels de in
gang gebrachte beursrally (daarom moest deze ook zó lang
aanhouden!). En om er voor te zorgen dat er niets fout kan gaan,
heeft de Fed toegezegd $1,750 miljard aan giftige hypotheken
over te nemen (overigens nog maar een kwart van het totaal!). Op
deze wijze kunnen insolvente banken en verzekeraars als
bijvoorbeeld Citigroup en AIG (too big too fail) nooit failliet.
‘All the books are cooked by crooks!’
|
|
 |
|
Als de belastingbetaler zou weten hoe een en ander werkelijk in
elkaar steekt en hij er gif op kan innemen dat zijn bankpapier
nog waardelozer dan waardeloos wordt , zou hij direct tot een
mars naar Washington aanzetten en de koppen eisen van allen die
daar aan het financiële roer staan! Het kwaad is geschied, het
land is failliet en dat valt niet meer terug te draaien. Nixon
had in 1971 niettemin plechtig verklaard dat de ontbinding van
de koppeling tussen de ‘greenback’ en het goud nooit ten
koste van de koopkracht van de US workers zou gaan en ziedaar!
Om met Willem te spreken: ‘alleen goud snijdt nog hout!’
Robert Broncel
copyright, 18 november
2009
Zojuist binnengekomen: de Franse
bank Société Générale heeft al haar klanten gewaarschuwd voor
een global economic collapse binnen de komende twee jaar;
tevens werd een defensieve strategie meegegeven met als titel ‘Worst-Case
Debt Scenario’ om kapitaalvernietiging zoveel mogelijk te
voorkomen. Samengevat: koop goud als enige safe haven! De
uitbrengen van dit rapport zal m.i. met zich meebrengen dat de
gestelde termijn van twee jaar hiermee aanmerkelijk ingekort zal
worden. Immers, steeds meer mensen worden wakker! Het verhaal
van die kudde door één deur kende u al. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
