|
“Tot dusver heeft de eurocrisis alleen de
perifere naties (PIIGS) geraakt. Nederland behoort tot de
founding members van de EU en geldt tevens als meest pro-EU.
Het land gold ook als één van de meest enthousiaste voorvechters
van de eenheidsmunt. Immers, met haar export georiënteerde
economie en diverse succesvolle multinationals had het land veel
te winnen”. “Maar ongelukkigerwijs vervalt het in een
depressingly bekend script. Het land heeft zich op dezelfde
wijze opgeblazen als Ierland, Griekenland en Portugal – zij het
in een vertraagd tempo”.
Lynn gaat verder met: “De lage rente bedoeld om
de Duitse economie te bevorderen en een berg aan goedkoop
kapitaal hebben aangezet tot een property boom gepaard
met een schuldexplosie. Vanaf de lancering van de eenheidsmunt
dubbelden de huizenprijzen, als gevolg waarvan de vastgoedmarkt
één van de meest verhitte ter wereld werd”.
“Intussen heeft de wal het schip gekeerd. De
huizenprijzen vallen nu even snel terug als in Florida toen ook
daar de markt crashte. De prijzen liggen thans 16,6% beneden het
hoogtepunt in 2008. De Nederlandse makelaarsvereniging verwacht
voor dit jaar nog een daling van 7%”.
“Als gevolg van een en ander zakken the Dutch
steeds verder in het schuldentij”. Lynn maakt zich grote
zorg over de €650 miljard die aan hypotheekschuld bij de banken
uitstaat die de waarde van het onderliggende vastgoed steeds
verder zien verdampen. Hij merkt daarbij op dat als de
vastgoedmarkt instort dit doorgaans ook gevolgen heeft voor ’s
lands financiën als zodanig.
“De credit rating agencies (voor wat hun
oordeel überhaupt nog waard is, RB) volgen de situatie op de
voet. Eén ervan, Fitch, heeft in februari j.l. al wat aan de
triple-A status geknabbeld. Als motivatie gold de dalende
vastgoedmarkt, stijgende overheidsschuld en twijfel over de
houdbaarheid van het bankensysteem – de zelfde giftige cocktail
van andere door de crisis getroffen eurozone naties. Daarbij is
de werkloosheid gestegen tot een two-decade high (ik
denk dat dit een three decade high moet zijn, teruggaande
tot de jaren ’80). Alleen in maart j.l. steeg de werkloosheid al
van 7,7% naar 8,1%, zelfs sneller dan in Cyprus. Het IMF
voorspelt een daling van de groei met 0,5% maar dat zou nog wel
eens te optimistisch kunnen zijn”.
“Ondanks de opgelegde bezuinigingsmaatregelen
blijft de regering de tekortendoelstellingen missen (dit mede
als gevolg van de overname van SNS bank, RB). Zoals andere
eurozone landen lijkt het land op te gaan in een vicieuze cirkel
van stijgende werkloosheid en dalende belastinginkomsten die tot
nieuwe bezuinigingen en daardoor nog meer werkloosheid leiden.
Eenmaal op dat traject is het lastig om daar weer uit te komen,
zeker als dat binnen het blok van de euro plaats vindt”.
“Tot dusver was Nederland de trouwste bondgenoot
van Duitsland als het om bezuinigingen ging om de muntproblemen
op te lossen. Maar naarmate de achteruitgang voortduurt, zal het
draagvlak voor een eindeloos dieet van besnoeiingen en
bezuinigingen in een voortwoekerende recessie, steeds meer
verdampen”.
“Tot dusver konden de problemen in de perifere
landen worden afgedaan als een accident rather than as
exposing systemic flaws in the way the currency was put together
“ (meer een toevalligheid dan opgehangen aan
systeemzwakte). Hij gaat dan verder met “de Grieken gaven teveel
geld uit, de Ieren lieten hun vastgoedmarkt uit de hand lopen en
de Italianen waren van oudsher al in schuld gedrenkt maar dat
kan niet als excuus voor Nederland gelden. Immers, het voldeed
aan alle regels”.
“Van begin af was duidelijk dat de eurocrisis
haar terminale fase zou bereiken when it reached the core
(zodra het probleem zich in het hart van de zone zou nestelen).
Vele analisten meenden dat Frankrijk deze rol zou opeisen.
Hoewel dit land bepaald niet aan een gebrek aan problemen leidt
en alles doet om de economie minder concurrerend te maken, is
het nog steeds een vermogend land. De schulden mogen groot zijn
maar ze zijn tot dusver nog niet zo onbeheersbaar geworden dat
de stabiliteit van het bankenwezen wordt aangetast”.
“Nederland begint dat stadium nu wel te bereiken.
Het kan nog een jaar duren, misschien twee maar de achteruitgang
begint in een versnelling te komen, terwijl het financiële
draagvlak per dag aan stabiliteit verliest. Hij sluit af met
“in fact, Holland will be the core country that goes but first –
and that will be a crisis too far for the euro” (Holland is
het kernland dat wellicht het eerste omvalt – en dat zal voor de
euro een crisis te veel zijn).
Mijn commentaar: afgezien van de vraag of je het
met de inhoud en de teneur eens bent, wordt dit artikel wel
wereldwijd door de financiële incrowd gelezen en dat op
zich werpt al een negatieve schaduw over de geloofwaardigheid
van het regeringsbeleid.
Voorts “vergat” Lynn te memoreren dat de
spaarquote middels beleggingen (verzekering- en pensioenfondsen)
nagenoeg even groot is als de totaal uitstaande schuld. Zou je
deze spaarsom aanwenden om de hypotheekschuld in te lossen dan
zou het schuldprobleem met één veeg opgelost zijn. Dit zal
evenwel niet gebeuren. Sterker, blijkens de betere beurzen laten
de meeste pensioenfondsen de gevarenzone weer achter zich. Het
gevaar schuilt in de door QE gedreven beurs die niet langer door
economische groei worden aangestuurd. Zolang men in het QE
sprookje blijft geloven kan de beursgroei nog wel een tijdje
aanhouden. Misschien dat de daling in de huizenmarkt als gevolg
van de lage rente en de oplopende huren zelfs afneemt. Echter,
zodra deze bubbel alsmede die van de obligaties wordt
doorgeprikt, begint pas echt de dag van de grote afrekening.
Moet je dan nu juist al je aandelen verkopen?
Stellig niet, maar maak gebruik van deze euforie doch plaats
wel een stop-loss van 20% onder de stijgende koersniveaus zodat
je nooit méér geld kunt kwijtraken.
Robert
Broncel
Copyright, 10 mei
2013
|
