Opvallend is dat de analyses van het huidige
Fed beleid zoals geschetst door Paul
Craig Roberts hier zo weinig
persaandacht krijgen. Hij gold onder president Reagan als
staatssecretaris van Financiën als het meest briljante lid van
diens regering. Al sinds geruime tijd maakt hij in
klipp-und-klare
bewoordingen gehakt van de Fed’s
pogingen de economie weer op sleeptouw te nemen.
Zo stelt hij in één van z’n recente artikelen
‘the idea the American
people control
their government has been
completely
shattered in the 21st century’
(de idee dat het Amerikaanse volk de regering controleert, ligt
deze eeuw compleet aan diggelen). Ook rekent hij af met de
rationele markt. De marktreactie op de mogelijke tempering
(‘tapering’) van het QE beleid, zoals op 17 dezer door Ben
Bernanke “zachtkens” werd
aangekondigd, bevatte natuurlijk een belangrijke “if”
(mits) de economie verder aantrekt (meer banen, inkomensgroei en
meer bedrijfsinvesteringen).
Het antwoord van de markt op
BB’s speech duidt er juist volgens hem op dat aan de
Fed’s verwachting allerminst zal
worden beantwoord. Immers, een lage rente en een stijgende beurs
drijven geheel op de liquiditeit die de Fed
met maandelijks $85 miljard injecteert. Zonder deze injectie zou
de rente stijgen en de economie fors inzakken. Dat zou bepaald
niet positief uitpakken voor de staatsschuld van bijna $17
biljoen of de bijna $13 biljoen in hypotheken of de $3 biljoen
in uitstaande state- en countyschulden
of de $1 biljoen in student loans of
de $124 biljoen aan ongedekte verplichtingen in de zorgsector en
oudedagsvoorzieningen. Om die reden is er geen enkele basis voor
de hoge aandelen- en obligatiekoersen.
Bovendien impliceert een 0-rente dat er
nauwelijks sprake is van enig risico. Maar
vraagt hij
zich
af: ‘how can it be there be no
risk inTreasury bonds when the debt
is growing faster than the economy?’ (hoezo geen risico
als de schuld sneller groeit dan de economie?). Normaal
gesproken vormen hoge beurskoersen een afspiegeling van
stijgende bedrijfswinsten als gevolg van een stijgend
bestedingspatroon. Daarvan is nu geen enkele sprake.
PCR verdenkt de Fed
ervan dat de jongste uitspraken in de eerste plaats bedoeld zijn
om de dollar te hulp te komen. Het drukken van 1.000 miljard
dollar per jaar heeft maar weinig vraag naar staatspapier
uitgelokt, behalve dan dat de obligatie- en aandelenmarkten
alsmede de huizenmarkt zijn aangetrokken. Als de dollar verder
onder druk komt te staan, zou de Fed
haar controle verliezen. Een lagere dollar lokt hogere
importprijzen, een hogere inflatie en een hogere rente uit die
ver uitgaat boven de nagestreefde doelen sinds 2008.
Vandaar dat de Fed
vooral bij Japan en de EU heeft aangedrongen om geld bij te
drukken om te voorkomen dat de dollar te veel in waarde zou
dalen met alle gevolgen van dien.
Aan de andere kant moest evenmin de intrinsieke
waardedaling van de dollar tot uitdrukking komen in een hogere
edelmetaalprijs, vandaar het massale short gaan door de ‘bullion
banks’ in de afgelopen maanden,
resulterend in een steeds verder wegzakkende edelmetaalmarkt.
Het feit dat met lage rentes de spaarders en de gepensioneerden
zwaar worden geraakt evenals de partijen die een goed heenkomen
in edelmetaal zochten is volstrekt ondergeschikt aan wat er
verder met de dollar zou kunnen gebeuren. Vooral nu goud en
zilver stevig onder de duim konden worden gehouden, verwacht PCR
dat aan deze manipulaties vooralsnog geen einde zal komen.
Bovendien verdienen de ‘bullion
banks’ stevig aan dit
manipulatiespel zonder dat ze enig risico lopen en tegelijk hun
balans kunnen opschonen.
Dus
met andere
woorden ‘how can a recovery happen when the Fed is
destroying wealth?’
(op basis waarvan kan een economisch herstel
plaats vinden als anderzijds vermogen wordt vernietigd?). De
irrationele opstelling van de Fed
kan alleen worden verklaard als er van wordt uitgegaan dat de
Fed er niet is om de economie te
redden maar juist de banken (‘the Fed’s
irrational
behavior could
be seen
as rational if
the assumption is
that the Fed’s
intent is not
to save the economy but the
banks’). Met de ‘inside’
informatie van de Fed weten de ‘bullion
banks’ precies wat hen te doen
staat. Inside informatie is strafbaar, behalve kennelijk als
deze van de Fed afkomstig is.
Voorts is PCR van mening dat er op geen enkele
wijze sprake is van een economisch herstel anders dan op grond
van ‘statistical
artifacts that
understate
inflation and unemployment
and overstate GDP
growth’ (statistische kunstgrepen
die de inflatie en werkloosheid een geringer aanzien en de groei
van het BBP een beter aanzien geven). Hiermee wordt de schijn
gewekt dat de geldpers metterdaad de economie weer weet aan te
zwengelen. Ongeacht deze gekunstelde statistieken ziet PCR
eerder een verslechtering optreden. De tijd nadert dat het
gedrukte geld op zoek gaat naar waarden die meer rendement
opleveren met inflatie tot gevolg. Zodra de tegenwaarde van de
import in dollars stijgt, is het met de dollar gedaan en staat
de weg naar hyperinflatie open. Hoewel PCR z’n leven er niet
onder wil verwedden acht hij dit scenario meer waarschijnlijk
dan de Fed’s voorspelling van een
volledig economisch herstel waarmee het huidige monetaire beleid
midden 2014 zou kunnen worden afgebouwd.
Hoe heet de Fed de
hete adem van een lagere dollar in de nek voelt, moge volgens
PCR blijken uit het met de ‘bullion
banks’ georkestreerde beleid om het
edelmetaal fors af te straffen. Hiermee zou tevens de opinio
cummunis worden versterkt dat er
geen veiliger munt is dan de dollar. Hij besluit met: ‘I
myself don’t
think there
is any prospect of the
Fed ceasing
that policy,
because if
it doesn’t
print the money to support these stock and bond
markets, they
are going to
collapse’ (zelf denk ik dat er voor de
Fed geen enkele kans is om het
huidige beleid te beëindigen, omdat het dichtdraaien van de
geldkraan de financiële markten ineen zal doen storten). Dat zou
complete politieke instabiliteit inluiden met wat hij noemt een
‘Armageddon without nukes’ tot
gevolg.
Zojuist ontvangen: ‘BIS
tells central
banks to stop
pumping and start watching
inflation’, zo stond te lezen in het
zojuist verschenen niet aan dovemansoren gerichte jaarrapport.
Je zou zeggen dat het nu echt interessant begint te worden.
Robert Broncel
PS. deze column gaat ook naar DNB president Klaas Knot, premier
Rutte en naar de belangrijkste Tweede Kamer fracties.
Copyright, 24 juni 2013 |