|
Met de woorden ‘we will know
the day is approaching when oil producing countries demand gold,
or its equivalent, for their oil rather than dollars or euros’
refereerde oud presidentskandidaat Ron Paul aan het systeem van
de petrodollar. Dat systeem vormt
sinds de breakdown van Bretton Woods de belangrijkste pijler van
de US$ status als ’s werelds premier reserve valuta.
Echter vanaf de afkondiging van de sancties tegen
Rusland gaan er in dat land steeds meer stemmen op om de gehele
grondstoffenhandel (Rusland is de grootste
grondstoffenproducent) uit de dollarsfeer te trekken. Immers,
elk land ter wereld dat grondstoffen nodig heeft, dient eerst
dollars aan te kopen alvorens een transactie te kunnen aangaan.
De enige uitzondering hierop is de V.S. die met een “willige”
drukpers sinds 1971 alles maar dan ook alles gratis heeft kunnen
importeren en voorts op kosten van de gehele wereld wereldwijd
(naar willekeur) de militaire politieagent kon spelen. Hier past
slechts sprakeloosheid tenzij vanuit Europa bezien de prioriteit
lag/ligt bij de Amerikaanse defensieparaplu.
Zoals in deze column al enige malen aan de orde
kwam, heeft China reeds in 2012 bij de BRICs een aanzet gegeven
om het onderlinge handelsverkeer buiten de dollar af te
wikkelen. Dat betekent nog niet het einde van de dollar
suprematie. De jongste sancties jegens Moskou dragen evenwel bij
tot een verdere stimulans in die richting. Diverse coryfeeën in
Rusland dringen nu aan om plannen te ontwikkelen teneinde de
dollar buitenspel te krijgen. De belangrijksten hiervan zijn
Poetin’s economisch adviseur Sergei Glaziev alsmede Igor Sechin,
CEO van Rosneft, Rusland’s grootste oliemij en persoonlijk
vriend van Poetin. Verder op Rusland’s 24 uurs nieuwskanaal
meldde de Russische minister van Economische Zaken Alexei dat
Russische energiemaatschappijen de dollar in de ban zouden
moeten doen. Maar ook Andrej Kostin, CEO van de Russische
staatsbank, had begin maart al aangegeven dat giganten als
Gazprom, Rosneft en Rosoboronexport (Rusland grootste
wapenproducent) vrij baan zouden moeten krijgen om in roebels te
handelen. Er dient echter wel nog een mechanisme
(handelsplatform) geformeerd te worden om zulke transacties te
kunnen faciliteren.
Rosneft zou in dit opzicht het voortouw kunnen
nemen daar het zeer recent een serie grote contracten met China
heeft afgesloten en op het punt staat ook een jumbo deal
met India af te ronden. Volgens persbureau Reuters staat er
bovendien een goederen (wapens?) voor olie transactie op de
rails met Iran ter grootte van 500.000 vaten per dag, bestemd
voor de wereldmarkt. Een en ander vergroot de kansen op een
petroroebel, zeker als andere olie- en gas producerende naties
w.o. Saudie-Arabië ook in deze richting zouden gaan denken.
Kortom, de Russen beschikken over voldoende ammunitie
voor een ‘mutual assured destruction’ zoals Jim Rickards, één
van de belangrijkste insiders op internationaal monetair
terrein, het uitdrukte. Rusland met China beschikken thans over
voldoende potentieel om zich niet langer bij de strapatsen van
met name de V.S. neer te leggen. Rickards doelde daarbij op het
eindeloos geld bijdrukken zonder dat je bankroet gaat. Ron Paul
gaf met zoveel woorden aan dat dit moment steeds dichterbij
komt.
Verder realiseren de politici in het Westen zich
veel te weinig dat Rusland de voormalige Sovjetrepubliek
Oekraïne middels allerlei in- en uitvoer beperkende maatregelen
w.o. verhoging van de gasprijs (gebeurt al) eindeloos in de
houdgreep kan nemen. Natuurlijk zal men daarvan in Oost-Oekraïne
de nadelen ondervinden maar niet als Rusland zorgt voor
compenserende maatregelen. Het opstoken van het vuurtje aldaar
lijkt reeds een vingerwijzing te zijn. Het resultaat is dat wij
in het Westen daarvoor de rekening gepresenteerd krijgen zolang
we dit land aan onze borst blijven koesteren. Daarbij zal Poetin
evenmin schromen het Westen als “club” uit elkaar te spelen.
Intussen zitten we hier al met genoeg eigen
problemen opgescheept waarvoor nog steeds geen adequate
oplossing is gegenereerd. Het is niet voor niets dat Christine
Lagarde bij Mario Draghi aandringt op maatregelen die de
deflatie moeten tegengaan. Immers, zo lang de commerciële banken
hun kredietlijn min of meer droog laten staan, zal er geen nieuw
geld in het economische circuit vloeien en kan er geen sprake
zijn van enige significante economische groei die zo hard nodig
is om de schuld een beetje af te bouwen. Zonder krediet gaat het
immers niet, ondanks alle mooie oppeppende geluiden.
Tegelijkertijd zit Fed voorzitter Yellen met de
gebakken peren van nog meer tapering op het planbord en
tegelijk moet proberen om de rente laag te houden. Bijgevolg
moest er worden afgestapt van het stringente werkloosheidscijfer
en meer gekeken worden naar een breder palet van economische
parameters. De beurs- en bondmarkten mogen er uiteraard niet
onder lijden, want waar moet al het overtollige geld anders naar
toe? Kortom, zonder een adequaat uitsluitsel - en dat is er
niet(!) - begint het Westen haar lot steeds meer in de eigen
strop te hangen. Het is op zich al frappant dat deze
ontwikkeling zich sinds 2008 heeft weten staande houden. Echter,
dat was vooral dankzij even stringente als manipulatieve
operaties die naarmate de tijd vorderde ons in termen van
koopkracht steeds duurder zullen komen te staan. Immers, geen
markt – obligaties, aandelen, energie, edelmetaal en andere
grondstoffen kent nog het mechanisme van vraag en aanbod waarvan
de prijs de functie is. Alle prijzen worden à la het voormalige
communistisch systeem van bovenaf gecontroleerd c.q.
gemanipuleerd, hier en daar met assistentie van de National
Stasi Agency (NSA) totdat de wal het schip keert.
Niet dat je mag verwachten dat de directe
inleiding daartoe wel eens in Saudi-Arabië zou kunnen liggen
waar men intussen de buik meer dan vol heeft van de Witte Huis
politiek w.o. de versoepeling van de sancties tegen Iran en de
‘no show’ jegens Syrië. Onthullend was het laatste bezoek van
Obama aan koning Abdullah die hem de toegang tot het
gezamenlijke diner ontzegde. Kennelijk had hij niet diep genoeg
gebogen. Tegelijk realiseert men zich in dat land dat de
geostrategische interesse voor het Midden Oosten in de V.S. met
de schalievondsten “in eigen tuin” tanend is geworden. Kortom,
ook deze ontwikkeling draagt allerminst bij tot een bestendige
rol van de petrodollar.
Robert Broncel
Copyright, 7 april 2014
CC. premier Mark Rutte |
