|
|
|
|
|
(13 oktober 2015)
|
|
Totaal niet verwonderlijk was dat de
Fed in september de rente niet heeft
kunnen verhogen alleen al op straffe van veel
buitenlandse – lees BRIC c.s. stampij. Kortom, de economische
omstandigheden in de V.S. zijn sterk ondergeschikt geworden aan
de rest van de wereld en daarmee heeft de
Fed zich zonder enig resterende ammunitie de facto
hors concours geplaatst. Dat geldt intussen voor alle
centrale banken die zich aan het huidige monetaire beleid te
buiten zijn gegaan zoals de ECB, BoE,
BoJ etc.
Dus wat nu? Dus niks(?) terwijl de
Fed balans vijf maal groter is
geworden dan in 2008 en de economie niet vijf maal is gegroeid
en ook de productiviteit niet, evenmin als het BBP. Desondanks
stegen de beurzen wederom omdat de consensus op een nieuwe rente
status quo duidt of zelfs van ZIRP naar NIRP zal worden
“bijgesteld”: puur drijfzand!
Van de weeromstuit lieten de
commodities zich ook weer eens van een positievere kant
zien inclusief edelmetaal met een stijging van ruim 4% maar op
een stand van $1.162 nog altijd 2% lager dan de stand van $1.183
begin van het jaar. Er zal sprake blijven van het onverkort
orkestreren door de Bank of International
Settlements (BIS) in Basel (what
Settlements?) om het fiatpapier
geloofwaardigheid te doen behouden. Immers, goud is de enige
onvervangbare en reële geldsoort die geen counter-party paper
Ponzi liability
kent. Tot die tijd blijft het Wonderland,
terwijl George Washington’s
Constitution met duizend voeten
wordt getreden zonder ook maar één vingertje behalve dat van
voormalig Congreslid en Republikeins presidentskandidaat Ron
Paul opgevolgd door zoon Rand.
Diep gevangen tussen steeds minder economische
groei en toenemende deflatiedreiging in plaats van het
omgekeerde scenario dat men met zero interest en QE tot in de
klucht hoopte te bereiken, rest centrale bankiers thans niets
anders dan nog slechts keelgeluiden te slaken. Intussen verkeert
bijna een derde van de wereldeconomie in een neergaande
groeitrend en deze trend valt binnen het huidige monetaire
regime op geen enkele manier meer terug te draaien.
Het feit dat oud Fed
president Bernanke claimde “het
systeem” te hebben gered, is niets meer en minder dan een
gotspe. In plaats van sommige bankiers te willen aanklagen voor
‘misbehavior’ ten tijde van het
Lehman débâcle dient hij als lead
defendant vooraan op het
plankier van de rechtbank te staan. Immers, stond hij niet met
voorganger Alan Greenspan aan de onderhavige schuldwieg met
daarin een baby met een gigantisch waterhoofd?
|
|
 |
|
Niemand die deze ontwikkelingen beter blijft
volgen dan David Stockman, voormalig budget directeur onder
president Reagan. De “T” in de chart
staat voor ‘trillion’ of $1.000
miljard. CAGR staat voor de compound annual
growth rate.
Een uitslag die uiterst confronterend is voor ons nageslacht.
Deze uitkomsten zijn uitsluitend te saneren middels een grote
schoonmaak, in casu een substantiële
revaluatie van de goudprijs met een navenante inflatie in het
kielzog die deze schuldenberg grotendeels zal moeten doen
“verdampen”. Maar dat betekent tegelijkertijd verdamping van
onze koopkracht tenzij men op enigerlei wijze in het bezit van
veilig gesteld edelmetaal is.
Het is om deze reden dat de Russische en ook de
Chinese centrale bank nog steeds grootscheeps goud “sprokkelen”.
Weliswaar tref je hiervan weinig of niets in de mainstream
media aan maar dat speelt ook in het belang van deze staten
zelf die zeer omzichtelijk wensen om
te springen met het naar buiten brengen van dit beleid.
Bovendien, hoe lager de goudprijs hoe meer inkoop voor zover de
aanvoer strekt.
China en Rusland vormen dan ook de grootste
bedreiging jegens de dominantie van de dollar als reservevaluta.
Met zoveel woorden is door beide landen al meerdere malen
gewezen op een de-dollarization
richting een nieuwe internationale monetaire (rang)orde. Dat op
zich heeft er al toe geleid dat de interesse voor opname van
nieuw Amerikaans schuldpapier ‘next to nil’
is. Sterker, om de eigen munt te steunen worden de buitenlandse
valutareserves juist afgebouwd (met name door Rusland) waartegen
goud ‘off the radar’ werd en wordt bijgekocht. Dat gebeurt dus
bepaald niet om de kat z’n juweel op te fonkelen!
Evenmin dienen nieuwe door China geïnitieerde
instituten als de Eurasian
Economic Union (EEU) alsmede de
vorming van de Asian
Infrastructure Investment Bank (AIIB)
uit het oog te worden verloren. Deze instituten zullen op enige
termijn een belangrijke pendant vormen van gevestigde instituten
als de EU alsmede anderzijds de Wereldbank en het IMF. Naast
SWIFT – het internationale (Amerikaanse) Society
for Worldwide
Interbank Financial
Telecommunication
systeem – wordt er in China hard
gewerkt aan CIPS (zoveel als het Chinese International
Payment System) waarmee de Chinese
munt een gelijkwaardige tegenhanger van de dollar dreigt te
worden.
In de V.S. houdt de Fed
zich vooralsnog in de eerste plaats met de
werkgelegenheidscijfers bezig die gelet op de participatiegraad
afgezet tegen de bevolkingsgroei geen rooskleurig beeld geven.
Sterker, dit beeld liet zelfs een 40-jarig dieptepunt zien.
|
|
 |
|
De
participatiegraad is bijna tot het dieptepunt gedaald terwijl de
populatie in die tijdspanne met 108 miljoen of ruwweg 50% is
toegenomen tot 321 miljoen! Dat levert “een resultaat” van bijna
95 miljoen mensen op die de work
force hebben verlaten. Liever wordt derhalve van een
afnemende werkloosheid gesproken en wekt een percentage van 5,1%
de schijn dat de Fed op enig moment
toch handelend zal moeten optreden. Het is natuurlijk niets meer
of minder dan window
dressing van de Fed om niet op
geloofwaardigheid te hoeven inboeten. Vooral op het terrein van
het kleinbedrijf – bijna 80% van de werkgelegenheid uitmakend –
is de ‘exit rate’ groter dan de
‘entry rate’. Dat is op zich al
veelzeggend. |
|
 |
|
Ook het gemiddeld uurloon liet vooralsnog
nauwelijks een stijging zien, terwijl er meer zwakte aan de
economische horizon verschijnt. Zo liet het aantal ontslagen
gemiddeld genomen een stijging zien van ca. 30.000 in juni 2014
tot ruim het dubbele in september j.l.
Even opmerkelijk was de uitslag in juli j.l.,
nota bene doorgaans een maand met een aantrekkende
werkgelegenheid. Volgens John Williams van
ShadowStats ligt de werkloosheid thans op maar liefst
23%! |
|
 |
|
Maar of het nu de gekunstelde
werkloosheidscijfers betreft dan wel de economische groei of de
koopkrachtcijfers of de manipulatie van de rentemarkt (LIBOR –
de allergrootste doodzonde!), de valutamarkt of de grondstoffen
w.o. edelmetaal, blijken we deze “kuiperijen” al geruime tijd
met gemak te kunnen opnemen zonder in opstand te komen. Dit
euvel” valt vooral toe te schrijven aan de mainstream media
die dit terrein tot ‘terra non grata’ hebben verklaard. Als
gevolg daarvan verkeert “de meute” in wat wetenschappelijk wordt
omschreven als normalcy
bias. Dit doet weer denken aan de aloude afspraak tussen de
bisschop en de koning: “als jij ze arm houdt, hou ik ze dom”.
Als basis van het vrije marktprincipe geldt
onverkort hoe dan ook dat de prijs als functie van vraag en
aanbod het uitgangspunt dient te vormen. Het meest onzichtbaar
blijkt dit fenomeen op de staatsobligatiemarkt. Met een rente
van nagenoeg nul wordt de prijs van het geld al sinds 2008 tot
“waardeloos” verklaard. Bijgevolg weten we dat we met
Bernanke’s zogenaamde redding van
“het systeem” op een “Disney” wijze bij de neus worden genomen!
Middels het manipuleren van de rentemarkt – al sinds 1913 toen
de Fed zich zelf
onverkozen in het leven heeft
geroepen – worden intussen sinds 1971 (loskoppeling dollar/goud
relatie) alle markten tot in de verste uithoeken van de wereld
beheerst!
Bovendien, met de nul-rente wordt elke overheid
verleid tot nog meer uitgaven resulterend in nog meer schuld.
Dus denderen we onverminderd richting een onafwendbare en alles
overheersende internationale crisis met nieuwe geopolitieke
machtcentra tot gevolg.
Tegen een minimale rente zien we ook de
leverage op de beurzen
toenemen tot zelfs een all time high dit jaar.
|
|
 |
|
De enige autonome staten die wellicht grotendeels
buiten schot blijven, vertegenwoordigen tevens de meest
succesvolle economieën ter wereld: Hong Kong en Singapore,
zonder noemenswaardige overheidsschuld, weinig regeldruk, lage
belastingen en meest opvallend nauwelijks of geen beschikking
over grondstoffen of een landbouwareaal? Sterker, Singapore
dient zelfs water vanuit Maleisië in te voeren. Vele rijken der
aarde hebben hier al dan niet openlijk een onderkomen gevestigd
en zijn met hun geld uiteraard van harte welkom ofschoon
verpozing op het eiland Mauritius ook aanlokkelijk lijkt.
Tegelijkertijd worden te onzent de spaarders en
pensioenfondsen met 0-rentes verder op hun knieën gezet. Sinds
kort kunnen beleggers (wat heet!) hun geld in driemaands
Treasuries parkeren tegen 0%. Even
later bleek de yield al weer met een
aantal basispunten te zijn gedaald. Gezien de afkeer van deze
“natte kranten” stukken in Azië zou je hieruit kunnen afleiden
dat er in de nabije toekomst meer van dat papier tegen een
negatieve rente zal moeten worden aangeboden zodat in dat geval
de rente naar de staat vloeit in plaats van andersom. Zelfs de
Sovjets zouden hiervan hebben gelikkebaard. Tijdens het
symposium ‘Reinvent Money’ op de
Erasmus Universiteit te Rotterdam op 26 september
j.l. werd professor Fekete, de
‘grand old man’ op
edelmetaalterrein, de vraag gesteld wat hij van het huidige
bankensysteem vond. Zijn
antwoord: ‘most deplorable, to use a
euphemism: the whole system has been screwed up!’
Het IMF heeft recent een zgn. white paper
uitgegeven, ‘identifying a
triad of risks
that makes
a global
securities crash almost
inevitable’ – volgens Jim
Rickards dient men rekening te
houden met een daling van ca.70%, duidend op de enorme
opeenhoping van publieke en private schuld. Alleen al de ‘bond
bubble’ wordt getaxeerd op ruim $200
biljoen met additioneel de bond derivaten
bubble op $600 biljoen. Volstrekte ‘out of
this world’
cijfers!
De kritischer opstelling van het IMF zou een
voorbode van de Chinese entree kunnen zijn. Als het zover komt
zal een land als India zich evenmin onbetuigd willen laten.
Beide landen alsmede Rusland zijn de grootste gold
hoarders ter wereld.
Hiermee tekenen zich duidelijk contouren af van een transitie.
Het mag geen wonder heten dat de V.S. met de grootste stem in
het IMF kapittel vooralsnog het lidmaatschap van deze landen in
dit orgaan zo lang mogelijk zal proberen te traineren. |
|
 |
|
Het is niet voor niks dat de Bank of China reeds
koketteert met bovenstaande bill
board dat je op meerdere locaties in Azië aantreft, zo ook op
weg van het vliegveld naar down town
Bangkok.
Intussen kreeg ik bijval van Ewoud Engelen,
hoogleraar Financiële Geografie aan de UvA, die in een interview
in de NRC van 3 dezer eveneens repte van “het massieve
kennisfalen waar het de Grote
Financiële Crisis betreft”. Hij doelde hiermee op het onvermogen
van academici, politieke intellectuelen alsmede de media om
nadrukkelijk stance te maken tegen de
financieel/economische machtsstructuren die hij alle als keizers
zonder kleren betitelde.
In dat zelfde interview vergeleek hij de huidige
crisis met de Grote Depressie in de jaren ’30. Alleen hier
maakte hij een inschattingsfout daar de omvang ervan thans het
gehele mondiale spectrum omvat. Al met al veel opwaaiend
stof ‘on the road to ruin’!
Robert
Broncel
Copyright, 13
oktober 2015 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
